ยะหา เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดยะลา อยู่ทางภาคใต้ของประเทศไทย อนึ่งคำว่า ยะหา (มาเลย์: Johar, Juar) อันป็นชื่อของอำเภอ เป็นคำในภาษามลายูที่มีความหมายว่า “ต้นขี้เหล็ก”
|
ที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอยะหามีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอสะบ้าย้อย (จังหวัดสงขลา) และอำเภอเมืองยะลา
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเมืองยะลาและอำเภอกรงปินัง
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอบันนังสตา และรัฐเกดะห์ (ประเทศมาเลเซีย)
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอกาบัง
ประวัติ
พื้นที่ของอำเภอยะหาแยกมาจากอำเภอเมืองยะลาในปี พ.ศ. 2481 สมัยหลวงรัชกาลประดิษฐ์ (แปะ) เป็นเจ้าเมืองยะลาและหมื่นเสนานุรักษ์ (ประดิษฐ์ ศุภอักษร)
ปลัดเมืองยะลาในขณะนั้นได้สำรวจพื้นที่และคัดเลือกตำบลยะหาเป็นที่ตั้งที่ว่าการอำเภอยะหา เบื้องต้นแบ่งออกเป็น 11 ตำบล ได้แก่ ตำบลยะหา ตำบลตาชี ตำบลบาโงยซิแน ตำบลสะเอะ ตำบลบาโร๊ะ ตำบลปะแต ตำบลซีเยาะ ตำบลบาโงย ตำบลชะเมาะ และตำบลลาบู
พ.ศ. 2443 หลวงภักดีรณฤทธิ์ นายอำเภอยะหาในขณะนั้น ได้ปรับปรุงเขตการปกครองใหม่ โดยยุบบางตำบลรวมกับอีกตำบลเข้าด้วยกัน ยุบตำบลบาโงยรวมกับตำบลบาโร๊ะ ยุบตำบลซีเยาะรวมกับตำบลบาโงยซิแน และยุบตำบลชะเมาะรวมกับตำบลละแอ
การแบ่งเขตการปกครอง
การปกครองส่วนภูมิภาค
การปกครองของอำเภอยะหามี 7 ตำบล 49 หมู่บ้าน ได้แก่
| 1. | ยะหา | (Yaha) | 9 หมู่บ้าน | |||||||
| 2. | ละแอ | (La-ae) | 6 หมู่บ้าน | |||||||
| 3. | ปะแต | (Patae) | 9 หมู่บ้าน | |||||||
| 4. | บาโร๊ะ | (Baro) | 8 หมู่บ้าน | |||||||
| 6. | ตาชี | (Ta Chi) | 5 หมู่บ้าน | |||||||
| 7. | บาโงยซิแน | (Ba-ngoi Sinae) | 6 หมู่บ้าน | |||||||
| 8. | กาตอง | (Ka Tong) | 6 หมู่บ้าน |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอยะหาประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 8 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลยะหา ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลยะหา
- เทศบาลตำบลปะแต ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปะแตทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลยะหา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลยะหา (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลยะหา)
- องค์การบริหารส่วนตำบลละแอ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลละแอทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบาโร๊ะ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบาโร๊ะทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลตาชี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตาชีทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบาโงยซิแน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบาโงยซิแนทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลกาตอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกาตองทั้งตำบล
ประชากร
ส่วนใหญ่ประชากรของอำเภอยะหาส่วนใหญ่เป็นชาวไทยเชื้อสายมลายู นับถือศาสนาอิสลามเป็นจำนวนมากถึงร้อยละ 93 ซึ่งมีความเคร่งครัดต่อศาสนา และนิยมส่งบุตรหลานเรียนหลักธรรมของศาสนา นอกจากนี้ยังมีชาวไทยพุทธ เป็นส่วนน้อยโดยส่วนใหญ่จะอยู่ในเขตสุขาภิบาล และตำบลตาชี รวมกันมีร้อยละ 3 นอกจากนี้ยังมีชาวไทยเชื้อสายจีน และชาวไทยถิ่นอีสานอาศัยอยู่ในเขตสุขาภิบาลด้วย
- ด้านภาษา ส่วนใหญ่ประชาชนนิยมพูดภาษามลายูถิ่น แต่เมื่อชาวไทยมุสลิมต้องการพูดคุยกับชาวไทยพุทธก็จะพูดภาษาไทย หรือภาษาไทยถิ่นใต้ นอกจากนี้ชาวไทยพุทธบางคนก็สามารถใช้ภาษามลายูโต้ตอบได้ แต่ส่วนใหญ่นิยมใช้ภาษาไทยถิ่นใต้
- ด้านอาชีพ ส่วนใหญ่ประชาชนในอำเภอยะหาจะทำเกษตรกรรมเป็นส่วนมาก เช่น ปลูกต้นยางพารา และยังมีอาชีพรับจ้าง เช่น คนสวนกรีดยางและค้าขาย
คนจากอำเภอยะหาที่มีชื่อเสียง
- มะ ยะหา หรือ หะมะ แบลือแบ
สหภาพยุโรปยุคใหม่ 